Pantar
Provincie Noord-Holland. Projectidee: De circulaire hub.
De Circulaire Hub van Stichting Pantar in Amsterdam zet afval om in waardevolle grondstoffen waar bedrijven om zitten te springen. Het ophalen van het afval met elektrische auto’s, de bewerking ervan in een centrale ruimte; het gebeurt allemaal door mensen die op de arbeidsmarkt maar moeizaam aan de bak komen. Wat overblijft, wordt door vergisting omgezet in energie. Al die duurzame ambities passen bij de toekomstplannen van de gemeente, die wil dat Amsterdam in 2050 een volledig circulaire en sociaal duurzame stad is. ‘De Circulaire Hub geeft onze mensen een gezicht. Iedereen ziet ons op straat, maar we zijn daar redelijk anoniem.’
'We zetten onze panden, auto’s en handjes circulair in'
Oesterzwammen en zeep. Goed denkbaar dat die twee producten straks worden gemaakt uit koffiedrab en sinaasappelschillen, afkomstig van de Circulaire Hub van Stichting Pantar in Amsterdam. In het project komen vele ambities samen. Van de gemeente, die streeft naar een compleet groene stad in 2050 en op zoek is naar duurzaam werk voor haar vijftigduizend burgers met een bijstandsuitkering. Van Pantar, het sociale werkbedrijf dat nieuwe banen wil ontwikkelen voor groepen kwetsbare werkzoekenden, als voorschot op een parallelle arbeidsmarkt.
In de Hub worden waardevolle grondstoffen waar in het bedrijfsleven vraag naar is, uit ingezameld afval gehaald. Petflessen, brood, blik, pallets en kunststof krijgen zo een tweede leven. Alle activiteiten binnen de Circulaire Hub (ophalen van het afval, sorteren, drogen en voorbehandelen) worden uitgevoerd door mensen die weinig kans maken op een reguliere job. ‘Als alles volgens verwachting loopt, is het project tussen 2020 en 2025 goed voor 120 vaste banen’, zegt Peter van 't Klooster, Strategisch Adviseur Markt- en Werkontwikkeling bij Pantar. Wat hem betreft is de Circulaire Hub, die in een bedrijfspand in Amsterdam-West wordt gevestigd, nog maar het begin. ‘Ook in Noord en Zuid moet zo’n voorziening komen.’ Het balletje bij Van ’t Klooster c.s. ging rollen met een zeepje. ‘Een collega stapte een tijd terug bij me binnen met dat zeepje en zei: “Er was hier net een ondernemer op bezoek die iets wil met koffiedrab en zeep en onze hulp inroept. Maar ik weet niet wat ik ermee aan moet.” Dat bracht ons op het idee om iets rondom het thema circulariteit te beginnen. We hebben panden, we hebben handjes, we hebben auto’s; we zijn van levensbelang voor start-ups op de markt van nieuwe circulaire producten.’
De medewerkers van de Circulaire Hub gaan met geruisloze elektrische wagentjes door de wijken om afval in te zamelen, waarna in een centrale ruimte de bewerking tot grondstoffen begint. De eerste potentiële afnemers hebben zich inmiddels gemeld. ‘Mooi aan de Hub is dat hij op diverse fronten aansluit bij het duurzaamheidsbeleid van de gemeente. Onze logistiek is klimaatvriendelijk. Bij de Hub komt straks een vergister te staan waar we het organisch afval dat overblijft, omzetten in energie voor onze kassen en ons elektrisch wagenpark. Belangrijk vind ik verder dat we met dit project onze mensen een duidelijk herkenbaar gezicht geven. Wij zijn heel actief in de buurten van de stad, iedereen ziet onze medewerkers, maar niemand kan ze echt thuisbrengen. De inzet van vaste teams binnen een wijk zal de band tussen buurt en dienstverleners verbeteren.’
Achter het project gaat een bredere horizon schuil, vertelt van 't Klooster. ‘Je moet jezelf als sociaal werkbedrijf de vraag stellen: waar verdienen onze mensen over pakweg vijf, tien jaar hun brood mee? Je merkt dat je bepaalde doelgroepen steeds moeilijker in het bedrijfsleven geplaatst krijgt. Voor hen zijn andere banen nodig. Niet voor niets ontwikkelen we de ene na de andere pilot. Waaronder de Circulaire Hub. Voor de bekostiging van dit alles werken we nauw samen met de gemeente. Met de stadsdeelraad Amsterdam Zuidoost onderhandelen we over de inzet van twee vergisters.’
Over de Werkinnovatie Prijs
De Werkinnovatie Prijs 2020, in het leven geroepen door Start Foundation in samenwerking met Cedris, kent 10 finalisten die met hun projectidee meedingen naar 1 miljoen euro. Deze finalisten zijn geselecteerd uit maar liefst 62 projectideeën, variërend van nieuwe banen in de circulaire economie tot nieuwe banen in de ouderenzorg. De uitdaging voor de finalisten is nu om het idee uit te werken naar een hiervoor haalbaar businessmodel. Deze wedstrijd verbindt het creëren van betaalde banen voor mensen met minder kansen met de maatschappelijke uitdagingen waar we voor staan. In januari 2021 worden de winnaars bekend gemaakt op www.werkinnovatieprijs.nl.